28 października 2020 r. Rada Ministrów przyjęła uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego: Program inwestycyjny Centralny Port Komunikacyjny. Etap I. 2020-2023. W pierwszym etapie zaplanowanym na lata 2020-2023 zostaną wykonane prace przygotowawcze dla CPK – nowego lotniska centralnego dla Polski – i sieci nowych linii kolejowych, w tym kolei dużych prędkości. Zobacz które inwestycje zostaną zrealizowane w ramach Programu CPK:
Program CPK ustanawia ramy finansowe i warunki realizacji zamierzeń Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie Centralnego Portu Komunikacyjnego.
Program CPK potwierdza tym samym założenia przyjęte w Koncepcji CPK, a zarazem wykonuje nakaz zawarty w Ustawie o CPK.
Cel główny Programu CPK
Zgodnie z Koncepcją CPK realizacja przedsięwzięć składających się komponent lotniskowy jest przewidziana do końca 2027 r. Realizacja przedsięwzięć inwestycyjnych składających się na komponent kolejowy ma nastąpić do końca 2034 r., obejmując dwie perspektywy finansowe UE. Ze względu na unikalny stopień skomplikowania przedsięwzięć zawartych w programie inwestycyjnym CPK, jego realizacja jest podzielona na etapy.
Program dotyczy pierwszego z etapów procesu inwestycyjnego CPK. Etap ten obejmuje działania przygotowawcze, w szczególności związane z planowaniem i opracowaniem założeń projektowych, a także wykupem gruntów pod realizację inwestycji. Rozpoczęcie nabywania nieruchomości, w tym w postaci zamian, przewidziane jest na 2020 r., zaś decyzja lokalizacyjna CPK – dokonująca wywłaszczenia – wydana ma zostać w 2023 r.).
Zasadniczym celem tego etapu jest szczegółowe zdefiniowanie zakresu i skali inwestycji, przyjęcie optymalnych rozwiązań odnośnie możliwych wariantów realizacji przedsięwzięcia, określenie optymalnego planu jego realizacji, szczegółowych harmonogramów, jak i budżetów poszczególnych projektów, a także określenie sposobu ich finansowania, w tym ze środków publicznych. W ramach etapu pierwszego opracowywane będą kolejne fazy dokumentacji projektowej oraz uzyskiwane będą decyzje administracyjne niezbędne do wejścia w etap realizacji poszczególnych zamierzeń budowlanych.
Jako główny cel pierwszego etapu należy uznać ukończenie prac planistycznych i przygotowawczych umożliwiających rozpoczęcie budowy w 2023 r. inwestycji CPK i inwestycji towarzyszących.
ZAKRES REALIZACJI DLA ETAPU
OBJĘTEGO PROGRAMEM WIELOLETNIM
Zakres prac i przewidywany rok zakończenia danego elementu przewidzianego w pierwszym etapie planu wieloletniego przedstawiono w poniższych tabelach:
Zakres prac dla inwestycji lotniskowej | Planowane zakończenie |
---|---|
Przygotowanie projektu planu generalnego i przedłożenie do uzgodnień | 2021 |
Przygotowanie Raportu Oddziaływania na Środowisko | 2023 |
Przygotowanie i złożenie wniosku do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach | 2021 |
Wielobranżowa Koncepcja architektoniczna intermodalnego Terminalu Pasażerskiego | 2023 |
Nabycie nieruchomości objętych I etapem inwestycji CPK | 2023 |
Zakres prac kolejowych (inwestycje towarzyszące) | Planowane zakończenie | Wykonanie w km |
---|---|---|
Długość linii kolejowych, dla których opracowano trasowanie z uwzględnieniem uwarunkowań funkcjonalnych, technicznych i przestrzennych | 2021 | 1600 km* |
Długość linii kolejowych, dla których przeprowadzono inwentaryzacje przyrodnicze | 2021 2023 |
551 km 1600 km |
Długość linii kolejowych, dla których przeprowadzono analizę kosztów i korzyści | 2021 2023 |
551 km 1600 km |
Długość linii kolejowych, dla których zakończono etap przedprojektowy (przygotowano wnioski o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji inwestycji) |
2021 2023 |
519 km 1600 km |
*W ramach programu przewidywana jest budowa linii kolejowych o łącznej długości 1789 km. Do roku 2023 przewidywane jest jednakże ukończenie prac przygotowawczych dla linii o łącznej długości 1600 km.
Inne zadania | Planowane zakończenie |
---|---|
Przygotowanie i realizacja planu inwestycyjnego dla zadania „utworzenie banku ziemi CPK” | 2023 |
Przyjęcie dokumentu planowania przestrzennego dla obszaru węzła CPK | 2023 |
Źródła finansowania projektów
Określenie żródeł finansowania stanowi podstawową funkcję programu wieloletniego. Specyfika Programu CPK polega na ujęciu funkcjonalnie powiązanych projektów o zróżnicowanych źródłach finansowania, a także uwzględnieniu inwestycji, dla których finansowanie przewidują inne źródła.
Finansowanie Programu CPK w pierwszy etapie tj. na lata 2020-2023 określa się na poziomie 12,8 mld zł z różnych źródeł, takich jak:
- Skarbowe papiery wartościowe
- Finansowanie komercyjne pozyskane przez CPK
- Środki UE pozyskane przez CPK (inwestycje kolejowe)
- Finansowanie ze odrębnych źródeł PKP PLK i GDDKiA
Potencjał komercyjny
Komponent lotniskowy CPK wykazuje znaczny potencjał komercyjny, w związku z czym w późniejszych fazach realizacji Inwestycji rozważa się udział zewnętrznego inwestora, jak również istotny udział finansowania dłużnego. Powyższe wynika z wysokiej finansowej stopy zwrotu przewidywanej dla Inwestycji. Ostateczny udział poszczególnych źródeł finansowania zostanie określony w trakcie prac przygotowawczych objętych niniejszym programem.
Między innymi, począwszy od 2020 r. zakłada się udział tzw. doradcy strategicznego (jednego z globalnych portów wyróżniających się standardem obsługi pasażerów oraz doskonałością organizacyjną), którego zaangażowanie może z czasem przekształcić się w udział o charakterze partnerstwa strategicznego, tj. wzięcie współodpowiedzialności finansowej za realizację CPK. Decyzje w omawianym zakresie zostaną podjęte w oparciu o ocenę opłacalności zastosowania poszczególnych instrumentów finansowych oraz nienegocjowalną zasadę zachowania koniecznej kontroli nad inwestycją przez sektor publiczny.
Realizacja Komponentu kolejowego CPK nie stanowi przedsięwzięcia komercyjnego. Dlatego też, finansowanie Programu CPK w tym zakresie pochodzić będzie z dwóch źródeł – Skarbu Państwa oraz środków Unii Europejskiej.
Wydatki w trakcie etapu I
Pozyskane fundusze w zakresie Inwestycji (komponent lotniskowy) będą w szczególności przeznaczone na:
- Prace planistyczne o charakterze: analiz ruchowych i biznesowych, badań środowiskowych, geologicznych, technicznych, przepustowości oraz finansowych,
- Przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (SOOŚ),
- Zabezpieczenie terenu pod budowę docelowego portu lotniczego – wykup gruntów,
- Zakup usług doradztwa do 2023 roku m.in.:
- usługi wsparcia technicznego dotyczącego przygotowania planu generalnego (m.in. określenie szczegółowej lokalizacji, aktualizacja prognoz, analizy dotyczące przepustowości, planowanie infrastruktury airside i landside, airport city, infrastruktury dojazdowej i towarzyszącej, przygotowanie modelu biznesowego i finansowego oraz planu rozwoju lotniska),
- usług wsparcia technicznego w zakresie ochrony środowiska naturalnego (m.in. dotyczących inwentaryzacji środowiskowej i postępowań środowiskowych)
- usług wsparcia technicznego w zakresie badań terenowych (m.in. badań przestrzennych terenu i badań podłoża budowlanego)
- usług wsparcia technicznego w zakresie digitalizacji zarządzania programem,
- usług w zakresie projektowania portu lotniczego,
- usług zarządzania projektowego i wsparcia technicznego świadczone w zakresie prowadzenia procesu planowania, projektowana i budowy portu lotniczego, we wszystkich działaniach związanych z projektem, zarówno w przestrzeni przedmiotowej (zadania), jak i procesowej (procesy).
Etap I zgodnie z założeniami powinien być w znacznej części finansowany z środków publicznych. Dodatkowo w zapotrzebowaniu na kapitał w ramach pierwszego etapu ujęto nakłady inwestycyjne na grunty przeznaczone na opcjonalną rozbudowę portu lotniczego w kolejnych projektach rozwojowych (grunty te muszą być zabezpieczone wcześniej, na etapie planowania inwestycji).
Nakłady inwestycyjne dotyczące komponentu kolejowego CPK dotyczą liniowych inwestycji kolejowych, tj. 7 ciągów kolejowych, na których znajdują się projekty realizowane przez Spółkę. Nakłady na lata 2020-2023 Spółka wydatkować będzie w ramach poszczególnych projektów na realizację, w szczególności następujących zadań:
- Inwentaryzacja przyrodnicza.
- Wsparcie techniczno-projektowe realizacji Studium Wykonalności,
- Badania geologiczne,
- Karta Informacyjna Przedsięwzięcia (KIP) oraz raport Ocena Oddziaływania na Środowisko (OOŚ),
- Wykonanie koncepcji programowo-przestrzennej i projektu budowlanego,
- Wsparcie techniczne na etapie odbioru dokumentacji projektowej,
- Prace Jednostki Certyfikującej.
Finansowane zostanie przeznaczone również na:
- budowę banku ziemi na potrzeby rozwoju gospodarczego
- program społeczno-gospodarczy CPK
Centralny Port Komunikacyjny to planowany węzeł przesiadkowy między Warszawą i Łodzią, który zintegruje transport lotniczy, kolejowy i drogowy. W ramach tego projektu w odległości 37 km na zachód od Warszawy, na obszarze ok. 3.000 hektarów zostanie wybudowany Port Lotniczy, który w pierwszym etapie będzie w stanie obsługiwać 40 mln pasażerów rocznie. W skład CPK wejdą też inwestycje kolejowe: węzeł w bezpośredniej bliskości portu lotniczego i połączenia na terenie kraju, które umożliwią przejazd między Warszawą a największymi polskimi miastami w czasie nie dłuższym niż 2,5 godz. Inwestycja powinna umożliwić stworzenie ponad 150 tys. nowych miejsc pracy. W rejonie CPK powstanie Airport City, w skład którego wejdą m.in. obiekty targowo-kongresowe, konferencyjne i biurowe. CPK jest w 100 proc. własnością Skarbu Państwa, zaliczając się do spółek strategicznych z punktu widzenia interesów kraju.