Obszary inwentaryzacji
Podobszar A0 tzw. badań abiotycznych elementów środowiska oraz dokumentacji hydrogeologicznej (ok. 157 km²)
Jest to obszar właściwy wraz z „otuliną” potencjalnej lokalizacji Portu Lotniczego Solidarność
Podobszar A pełnej inwentaryzacji gatunków roślin i zwierząt (ok. 340 km²)
Jest to podobszar A0 powiększony o potencjalną lokalizację inwestycji kolejowych i drogowych wokół węzła przesiadkowego, w tym istniejące i nowe linie kolejowe oraz drogi ekspresowe (autostrada A2, Obwodnica Aglomeracji Warszawskiej).
Podobszar B inwentaryzacji gatunków ptaków i miejsc zimowania nietoperzy (ok. 794 km²)
Jest to obszar obejmujący planowaną lokalizacje CPK powiększoną o bufor wyznaczony jako pole ograniczone w kierunku wschodnim i zachodnim przez linie stanowiące części okręgu, których punktami skrajnymi są granice wstępnie oszacowanego maksymalnego oddziaływania akustycznego inwestycji.
Podobszar C inwentaryzacji gatunków ptaków stanowiących potencjalne zagrożenie dla ruchu lotniczego (ok. 1055 km²)
Jest to obszar będący polem zawartym pomiędzy linią łączącą punkty o odległości 13 km od granicy terenu stanowiącego obszar planowanego lotniska.
Więcej informacji na temat badań środowiskowych i terenowych
Badania środowiska przyrodniczego
We wrześniu kontynuowane będą badania przyrodnicze mające na celu rozpoznanie środowiska przyrodniczego na podobszarach A, B i C. Przewidywane zakresy badań przedstawiono poniżej:
- Siedliska przyrodnicze (botanika) – kontrole podobszaru A w celu zlokalizowania i dokumentacji siedlisk przyrodniczych, w trakcie kontroli odnotowywane będą również lokalizacje stwierdzanych chronionych grzybów i porostów (Załącznik: siedliska_przyrodnicze.jpg).
- Bezkręgowce lądowe i wodne – badania podobszaru A ukierunkowane głównie na inwentaryzację cennych gatunków (Załącznik: bezkregowce.jpg).
- Ryby i minogi (ichtiofauna) – kontynuacja elektropołowów w przypadku dogodnych warunków pogodowych i hydrologicznych (Załącznik: ryby.jpg).
- Ptaki (ornitofauna) – kontynuacja prac na stałych punktach obserwacyjnych oraz badania radarowe – podobszar inwentaryzacji określony na grafice (Załącznik: ptaki.jpg).
- Nietoperze (chiropterofauna) – nasłuchy detektorowe na wybranych punktach i transektach badawczych w podobszarze A i B (Załącznik: nietoperze.jpg).
1. Założenia dla inwentaryzacji siedlisk przyrodniczych
We wrześniu 2021 r. kontynuowana będzie inwentaryzacja siedlisk przyrodniczych oraz grzybów i porostów.
2. Założenia dla inwentaryzacji bezkręgowców
Kontrole będą nastawione na wykrycie cennych gatunków bezkręgowców lądowych i wodnych (m.in. chronione gatunki chrząszczy i pachnicy dębowej), przy czym badania będą prowadzone w sposób niepowodujący jakichkolwiek utrudnień dla mieszkańców. Badania będą prowadzone w około 200 wybranych lokalizacjach (stanowiskach badawczych) zlokalizowanych w podobszarze A.
3. Założenia dla inwentaryzacji ryb i minogów
Kontrola polegać będzie na oznaczaniu gatunków złowionych metodą elektropołowów. Prace zostaną wykonane na ciekach, których lokalizację przedstawiono na załączonej mapie.
4. Założenia dla inwentaryzacji ptaków
Prace obejmą swym zakresem całodniowe obserwacje przelotu prowadzone z 5 punktów obserwacyjnych (2x w miesiącu) – badania całoroczne. Prowadzone będą obserwacje ornitologiczne z wykorzystaniem radaru ptasiego.
5. Założenia dla inwentaryzacji nietoperzy
Prace będą polegać na rejestracji głosów nietoperzy, która odbędzie się w porze nocnej na wybranych punktach i transektach badawczych wyznaczonych w obrębie terenów dostępnych publicznie – głównie dróg. Nie będzie potrzeby angażowania mieszkańców.
Jakie miejsca będą obiektem prac terenowych i jakie działania obejmują?
Obszarem prac będą ogólnodostępne tereny – polne drogi, łąki, pola, lasy, niewygrodzone zbiorniki wodne i rzeki. Eksperci przyrodnicy będą poruszać się pieszo i pojazdami w sposób niekolidujący z ruchem lokalnym, jak też bez powodowania szkód w uprawach.
Prace obejmą obserwacje wizualne, notatki, wykonywanie dokumentacji fotograficznej obiektów badań (gatunków i ich siedlisk), wykonanie nagrań odgłosów nietoperzy, wabienie sów za pomocą niewielkich odtwarzaczy mp3, lokalizowanie obiektów badań za pomocą ręcznych odbiorników GPS, itp.
Prace odbędą się bez rejestracji danych osobowych mieszkańców.
Na czym będzie polegała interakcja z mieszkańcami?
Obserwacje w zakresie bezkręgowców, ryb, ptaków, nietoperzy i siedlisk przyrodniczych zasadniczo odbędą się w sposób nieangażujący mieszkańców i będą prowadzone na terenach ogólnodostępnych.
2. Inwentaryzacja środowiska wodnego
Badania jakości wód powierzchniowych
Założenia dla terenowych badań jakości wód powierzchniowych:
- Badania jakości wód powierzchniowych w zakresie wskaźników fizykochemicznych oraz badania natężenia przepływu w rzekach będą prowadzone w drugiej połowie września 2021 r. przez 1-2 dni, w wytypowanych punktach pomiarowych (przedstawionych na rysunku) i będą stanowić element trwającej kampanii pomiarowej. Termin pomiarów przepływu uzależniany jest od sytuacji hydrologicznej, którą można prognozować maksymalnie na ok. 7 dni przed pomiarem. Pomiary natężenia przepływu oraz pobory wód do badań fizykochemicznych odbywają się tego samego dnia lub w zbliżonym terminie, w celu powiązania danych hydrochemicznych z hydrologicznymi.
- Kampania pomiarowa rozpoczęła się w marcu i będzie trwała 12 miesięcy. Zakres i częstotliwość monitoringu wód powierzchniowych zostały określone na podstawie rozpoznania presji związanych z planowaną inwestycją.
- We wrześniu br. zostaną oznaczone wskaźniki fizykochemiczne w 30 punktach pomiarowych, dla których przewidziano 6-krotny i 12-krotny pomiar w trakcie trwania kampanii pomiarowej.
- Badania natężenia przepływu przewidziano w 15 wytypowanych punktach pomiarowych.
- Zakres badań monitoringowych będzie uwzględniał fizykochemiczne wskaźniki, służące ocenie jakości wód (w tym specyficznych zanieczyszczeń), w zakresie zgodnym z parametrami badanymi w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska.
- Badania pozwolą na ocenę i klasyfikację stanu fizykochemicznego cieku.
- Badania będą prowadzone w korycie rzeki oraz w strefie przybrzeżnej.
- Badania elementów fizykochemicznych będą realizowane przez akredytowane laboratorium, posiadające akredytacje na analizy danych parametrów w pobranych próbkach oraz z użyciem akredytowanych technik pomiarowych i obliczeniowych, zgodnie z polskimi wymogami prawnymi i standardami międzynarodowymi
Jakie miejsca będą obiektem prac terenowych i jakie działania obejmują?
- Obszarem prac będą rzeki (koryta cieków, strefa przybrzeżna). Eksperci będą poruszać się (pieszo wzdłuż rzek) oraz pojazdami w sposób niekolidujący z ruchem lokalnym, jak też bez powodowania szkód w uprawach.
- Prace obejmą pobór wód do badań laboratoryjnych oraz pomiar natężenia przepływu w ciekach. Badania odbędą się bez rejestracji danych osobowych mieszkańców
Na czym będzie polegała interakcja z mieszkańcami?
- Badania terenowe w zakresie jakości wód powierzchniowych zasadniczo odbędą się w sposób nieangażujący mieszkańców, będą prowadzone na terenach ogólnodostępnych, wzdłuż cieków.
Jakie działania zostaną podjęte w ramach oceny jakości wód powierzchniowych?
Badania terenowe pozwolą na ocenę stanu wód w następującym zakresie:
- Grupa wskaźników charakteryzujących warunki biogenne: azot amonowy, azot Kjeldahla, azot azotanowy, azot ogólny, fosfor ogólny, fosforany;
- Specyficzne zanieczyszczenia syntetyczne i niesyntetyczne wymienione w załączniku 14 do Rozporządzenia Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 11 października 2019 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego oraz sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych, a także środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz.U. 2019 poz. 2149);
- Natężenie przepływu wód w ciekach.
Lokalizacja punktów monitoringu wód powierzchniowych została odzwierciedlona poniżej:
3. Analiza krajobrazowa
Założenia dla badań terenowych
- W dniach 27.09 – 30.09.2021 r. planowane są wyjazdy terenowe w celu pozyskania dokumentacji fotograficznej w tym panoram 360˚ oraz identyfikacji typów krajobrazów.
- Do pozyskania serii fotografii wykorzystany będzie aparat fotograficzny wyposażony w ultraszerokokątny obiektyw typu FishEye o ogniskowej 7,5 mm, z wykorzystaniem głowicy panoramicznej w celu wyeliminowania tzw. błędu paralaksy.
- Dokumentacja fotograficzna z powietrza wykonana będzie za pomocą niewielkiego drona wyposażonego w kamerę.
- Naloty zostaną wykonane przez operatora posiadającego uprawnienia do lotów w kategorii otwartej (A1, A2, A3) oraz w kategorii szczególnej (STS01, NSTS01, NSTS02) potwierdzone stosownymi certyfikatami.
Jakie miejsca będą obiektem prac terenowych i jakie działania obejmują?
- Identyfikacja, charakterystyka i waloryzacja istniejących typów krajobrazów zostanie przeprowadzona w obszarze inwestycji i w 10 km buforze od jego granic.
- Obrazy panoramiczne 360˚ obejmują swoim zasięgiem pełne 360˚ w poziomie i 180˚ w pionie. Obrazy wykonane zostaną na podstawie serii fotografii wykonanych w terenie z wybranych punktów, w każdym kierunku.
- Liczba miejsc, z których wykonywane będą fotografie będzie ustalana na bieżąco w zależności od warunków terenowych.
- Procedura wykonania fotografii będzie polegać na
- Ustawieniu statywu wraz z aparatem,
- Regulacji statywu (środka obiektywu) na wysokość 1,7 m,
- Rejestracji współrzędnych geograficznych miejsca wykonania zdjęć za pomocą ręcznego odbiornika GPS,
- Rejestracji kierunku świata za pomocą kompasu,
- Wykonaniu serii 9 fotografii obejmujących pełny widok 360˚
Na czym będzie polegała interakcja z mieszkańcami?
- Badania terenowe w zakresie wykonania analizy krajobrazowej odbędą się w sposób nieangażujący mieszkańców, będą prowadzone na terenach ogólnodostępnych.
- Eksperci będą poruszać się pieszo oraz pojazdami w sposób niekolidujący z ruchem lokalnym, jak też bez powodowania szkód w uprawach.
- Wszystkie naloty dronem będą wykonywane w zasięgu wzroku operatora, wyłącznie w miejscach do tego przeznaczonych, w zgodzie z obowiązującymi przepisami oraz z zachowaniem wszystkich standardów bezpieczeństwa
Jakie działania zostaną podjęte w ramach oceny oddziaływania na krajobraz?
- Fazą wstępną będzie identyfikacja, charakterystyka i waloryzacja istniejących typów krajobrazów podczas opisanych powyżej badań terenowych.
- Następnie przeprowadzona zostanie ocena wizualnego oddziaływania przedsięwzięcia na krajobraz, z wykorzystaniem autorskiej, ilościowej metody oceny krajobrazu QLA 360 (Quantitative Landscape Assessment) opartej na wykorzystaniu danych wysokościowych w postaci punktów pomiarowych pochodzących z lotniczego skaningu laserowego (LIDAR), zdjęć panoramicznych 360° oraz narzędzi modelowania grafiki 3D.
- W pierwszym etapie wykorzystany zostanie numeryczny model terenu (NMT) i numeryczny model pokrycia terenu (NMPT), który uzupełniony zostanie o trójwymiarowe modele planowanych w ramach CPK obiektów kubaturowych.
- W drugim etapie, z wykorzystaniem narzędzi bazujących na polach widzenia (viewshed), określony zostanie maksymalny zasięg widoczności planowanych obiektów CPK, co ograniczy obszar, w granicach którego przeprowadzona zostanie ocena oddziaływania.
- W etapie trzecim, utworzone będą rendery w postaci panoram 360˚ dla wybranych we wcześniejszym etapie analizy lokalizacji elementów, które prezentować będą wpływ planowanej zabudowy na krajobraz. W celu weryfikacji ich poprawności sporządzona zostanie dokumentacja fotograficzna w postaci naziemnych zdjęć panoramicznych 360˚.
- W czwartym etapie wzdłuż ciągów widokowych (dróg, linii kolejowych) i punktów widokowych znajdujących się w granicach obszarów zabudowanych narażonych na ekspozycję, zostaną wyznaczone punkty, dla których zostaną wyrenderowane panoramy 360˚ i następnie policzone procentowe udziały planowanej zabudowy w panoramie 360˚, które staną się podstawą oceny oddziaływania.
- Wynikiem analizy będzie różnica w procentowym udziale planowanej zabudowy w panoramie 360˚ w stosunku do widoku bez planowanych obiektów CPK wzdłuż ciągów widokowych i punktów widokowych (w tym dominant krajobrazowych). Wartości te staną się podstawą oceny siły oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na krajobraz.
Podczas prac w terenie eksperci prowadzący badania będą nosili imienne identyfikatory wydane przez spółkę Centralny Port Komunikacyjny.
Realizatorem prac jest konsorcjum pod przewodnictwem Arup Polska Sp. z o.o., który dla przedmiotowej inwestycji pełni funkcję Konsultanta ds. ochrony środowiska.